ALKALOIDY

 


Szukaj w serwisie:


STRONA GŁÓWNA BAZA SUROWCÓW FITOCHEMIA ALKALOIDY
Fizostygmina

Fizostygmina

Nazwa chemiczna: metylokarbaminian-(3a S-cis)-1,2,3,3a,8,8a-
heksahydro-1,3a,8- trimetylopirolo[2,3,b]indolo-5-ilu

Fizostygmina jest związkiem o budowie estrowej. Substancja ta występuje w tkankach liany zwanej bobem kalabarskim.

Alkaloid ten jest inhibitorem acetylocholinoestrazy w obwodowych i ośrodkowych strukturach cholinergicznych. Jego podanie powoduje pośrednie zwiększenie pobudzenia zakończeń przywspółczulnych poprzez wzrost stężenia acetylocholiny w przestrzeniach presynaptycznych. Efekt działania fizostygminy porównać można z innym alkaloidem - pilokarpiną, jednak fizostygmina jest znacznie rzadziej stosowana. Obydwa te alkaloidy powodują spadek ciśnienia śródgałkowego, nasilają perystaltykę jelit i wywołują skurcze mięśni gładkich niektórych narządów - na przykład pęcherza. Podanie fizostygminy może wywołać skurcz oskrzeli. Jest ona stosowana przede wszystkim w zatruciach substancjami o działaniu antycholinergicznym (np. atropiną). Rzadziej używa się jej w okulistyce. Są też doniesienia o próbach jej stosowania w miasteni - męczliwosći mięśni (http://www.webmedia.pl/miasten/ - strona o tej chorobie). Fizostygminę podaje się w postaci salicylanu. Przy zatruciach fizostygminą jako odtrutkę stosuje się atropinę.

Dawkowanie:
W zatruciach lekami antycholinergicznymi, dożylnie lub domięśniowo 0,5-2 mg.

Surowce

Physostigma venenosum - Bób kalabarski

Roślina: Physostigma venenosum - Bób kalabarski
Rodzina: Fabaceae - Motylkowate

Physostigma venenosum - Bób kalabarski
Żródło: Koehler's Medicinal-Plants 1887

Bób kalabarski opisano po raz pierwszy w 1855 roku. Jest on wieloletnią lianą występującą w Afryce. Osiąga wysokość do 18 metrów. Ma podłużne, fioletowe kwiaty. Jego owoce (strąki) kształtem przypominają dużą fasolę. Są jednak silnie trujące - zjedzenie tylko jednego prowadzi do śmierci. Owe 'fasolki' były wykorzystywane przez rdzenną afrykańską ludność do wymierzania kary za przestępstwa.
Obecnie bób kalabarski znajduje zastosowanie jako źródło zawartego w nim alkaloidu - fizostygminy. Innym alkaloidem tej liany jest kalabaryna - ma ona jednak znacznie słabsze działanie i nie jest wykorzystywana w lecznictwie.


Ostatnia aktualizacja: 2011-01-31


Webmaster Ejsmont Łukasz
© 2009-2023 Farmakognozja Online