Liquiritiae radix
Korzeń lukrecji FP X

Surowcem są wysuszone, całe lub rozdrobnione, podziemne części wymienionych wyżej gatunków lukrecji zawierające nie mniej niż 4% kwasu glicyryzynowego.
Surowiec pozyskuje się z kilkuletnich roślin w okresie późnej jesieni lub wczesną wiosną. Suszenie surowca przebiega w temperaturze do 35 st. C.

Surowiec zawiera saponozydy trójterpenowe (glicyryzyna) i flawonoidy (izolikwirytygenina). Pozostałe składniki (kumaryny, węglowodany) mają marginalne znaczenie.
 

Expectorans, antiulcerosum, antiphlogisticum.
Obecność związków saponinowych sprawia, że surowiec ma działanie wykrztuśne i sekretolityczne. Wyciągi z lukrecji wykazują również działanie przeciwzapalne na błony śluzowe przewodu pokarmowego. Jest to związane głównie z obecnością glicyryzyny. Z tego powodu lukrecja jest od dawna stosowana w leczeniu choroby wrzodowej. Saponiny nasilają też działanie antrazwiązków - dlatego korzeń lukrecji stanowi dodatek do niektórych preparatów o działaniu przeczyszczającym. Zawarta w lukrecji izolikwirytygenina zmniejsza napięcie mięśni gładkich w obrębie żołądka, jelit, oskrzeli, dróg żółciowych i, słabiej, moczowych. Badania in vitro wskazują na aktywność przeciwwirusową wodnych wyciągów z lukrecji. Wykazano również, że podawanie dużych dawek zawartej w surowcu glicyryzyny ma działanie hepatoprotekcyjne. Lukrecja ma słodki smak i w małych ilościach może być stosowana do słodzenia potraw.
Wskazania: Wewnętrznie w mokrym kaszlu ? jako środek wykrztuśny, w chorobie wrzodowej i nieżycie żołądka - jako lek o działaniu przeciwzapalnym. Zewnętrznie na skórę - jako preparat przeciwzapalny.
Uwaga: Nie podawać dzieciom poniżej 4 roku życia. U dzieci stosujemy jedynie jako środek wykrztuśny. Nie stosować w ciąży i podczas karmienia piersią. Nie należy łączyć z lekami moczopędnymi, antyarytmicznymi i sterydowymi. Preparatów z lukrecji nie wolno stosować dłużej niż 4-6 tygodni. Długotrwałe ich zażywanie prowadzi do wzrostu wydzielania mineralokortykosteroidów, co wywołuje zatrzymywanie sodu i wody oraz zwiększoną utratę jonów potasu. Prowadzi to do obrzęków i hipokalemii.
 

Pochodzi z Azji Mniejszej. Uprawiana również w Polsce.

W skład surowca wchodzą korzenie i rozłogi. Powierzchnia korzeni (i rozłogów) jest szarobrunatna z widocznymi śladami po odciętych korzeniach bocznych. Na niekomorowanym korzeniu widoczne podłużne prążkowania. Korzeń jest słabo rozgałęziony. Na rozłogach widoczne małe pączki. Przekrój długowłóknisty.
Surowiec ma mdły, słodki smak.

W przekroju poprzecznym widoczna wąska warstwa korka, szeroka, jasnożółta warstwa kory wtórnej z widocznym prążkowaniem. W środku żółty walec drewna. W samym centrum rozłogu występuje rdzeń, którego brak jest w korzeniu.
W sproszkowanym surowcu widoczne żółte grubościenne włókna, często okrysztalone. Zdrewniałe naczynia jamkowate występują również fragmenty cienkościennego korka (w przypadku surowca nieokorowanego) i pojedyncze kryształy szczawianu wapnia. W komórkach miękiszu występują pojedyncze ziarna skrobi.
W stężonym kwasie siarkowym surowiec wybarwia się na żółto-pomarańczowo.

Ostatnia aktualizacja: 2016-07-15